Atrakcje dla dzieci w Lizbonie

Atrakcje dla dzieci w Lizbonie – Ocenário de Lisboa

Wydaje mi się, że jedną z najciekawszych atrakcji w Lizbonie dla dzieci dużych i małych (a także dla dorosłych) jest Oceanarium, czyli Ocenário de Lisboa. W centralnej części oceanarium znajduje się ogromne akwarium otoczone czterema strefami, które odpowiadają czterem różnym lądowym i morskim ekosystemom. Można je oglądać z dwóch pięter – spod poziomu wody oraz z powierzchni.

Można się tu zatracić i spędzić cały dzień. Nam musiało wystarczyć pół dnia, ale i tak bawiliśmy się znakomicie. Wszyscy, cała piątka.

Aktualne godziny wstępu i ceny biletów można sprawdzić na stronie: https://www.oceanario.pt/en/visit/tickets/, tu też można kupić bilety. Jednak ja gorąco polecam zakup biletów na miejscu – w automacie lub w kasie. Przy automatach stoją pracownicy, którzy pomagają wybrać właściwy bilet – a opcji jest więcej niż te podane na stronie. Są bilety rodzinne dla 2 osób dorosłych i 2 dzieci w wieku od 4 do 12 lat (dzieci do lat 3 wchodzą za darmo), są także bilety dla studentów. Pani przy automacie biletowym początkowo wzięła Antka za studenta (niespełna 14-latek o wzroście blisko 190 cm :)) i proponowała nam bilet rodzinny + studencki, ale po tym jak usłyszała, że nasz student to jeszcze dzieciak, skierowała nas do kas. Tu obsługa ma więcej pola manewru i doradza najkorzystniejsze opcje. W ten sposób wszyscy weszliśmy do Oceanarium na jeden bilet rodzinny, za który zapłaciliśmy tylko 36 €. Przemiła pani kasjerka z własnej inicjatywy zaokrągliła wiek Antka w dół, z 14 do 12 lat :) Mania weszła za darmo. Za bilety kupowane na stronie zapłacilibyśmy 70,20 €, czyli 2 razy drożej.

Oceanarium jest położone nad Tagiem, w dzielnicy Oriente, na terenie tzw. Parku Narodów (Parque das Nações), który powstał w miejscu Światowej Wystawy Expo ’98. W tym miejscu, prócz oceanarium, znajdują się Międzynarodowe Targi w Lizbonie, centrum handlowe Vasco da Gama, hotele i blokowiska. Rozpościera się stąd piękny widok na rzekę, most Vasco da Gama i linową kolej gondolową Telecabine Lisboa. 

Jak dojechać do Oceanarium? Najlepiej metrem, linią czerwoną do stacji Oriente. Wychodząc z dworca należy się kierować w stronę Tagu. Można też przejść przez znajdujące się vis a vis stacji metra centrum handlowe i zatrzymać się tu na szybki lunch.

Inne sposoby na dotarcie do Oceanarium można znaleźć tutaj: https://www.oceanario.pt/en/visit/plan-your-visit/how-to-get-there/. Niemniej wydaje m się, że najkorzystniejsza i najszybsza jest opcja z metrem.

Belém

Dzielnica Santa Maria de Belém jest oddalona od centrum miasta (6 km), a podróż wcale nie jest bardzo łatwa. Ale zdecydowanie warto się tu wybrać, bo atrakcji jest sporo. Wieża Belém, Klasztor Hieronimitów z Muzeum Marynistycznym, Ogród Tropikalny, Muzeum Powozów, pomnik Odkrywców, Pałac Belém i słynna cukiernia Antiga Confeitaria de Belém, ze słynnymi pasteis de Belém. o których pisałam już wcześniej tutaj: https://www.podrozezesmakiem.com/podroz-do-portugalii-z-dziecmi/. 

Spacer wzdłuż wybrzeża Tagu, od pomnika Odkrywców po wieżę Belém jest uroczy. Rzeka sama w sobie jest imponująca, szeroka, szczególnie tutaj, tuż przy ujściu do Oceanu Atlantyckiego. Z tego miejsca można podziwiać Most 25 kwietnia, będący kopią mostu Golden Gate z San Franciso oraz znajdujący się z drugiej strony rzeki 100-metrowy pomnik Chrystusa Króla z otwartymi ramionymi (Christo Rei), który z kolei jest kopią słynnego Chrystusa z Rio de Janeiro. Most 25 kwietnia (Ponte 25 de Abril) jest 27. najdłuższym mostem wiszącym na świecie. Ma 2277 metrów długości i 2 poziomy – górnym przebiega 6-pasmowa autostrada A2, dolnym tory kolejowe. Most oddano do użytku w 1966 roku (co zdumiewa biorąc pod uwagę 6 pasów ruchu), zaś poziom kolejowy dobudowano w 1999 roku. Most od 1974 roku nosi nazwę 25 kwietnia, co upamiętnia portugalską rewolucję goździków, która obaliła dyktaturę premiera Marcela Caetana.

Ciekawą historię ma również pomnik Chrystusa Króla, który powstał w intencji dziękczynnej za uniknięcie poważnych zniszczeń w czasie drugiej wojny światowej. Budowano go przez 21 lat, siłami katolików z całego kraju i zza granicy, a inauguracja miała miejsce w 1959 roku. Sama figura Chrystusa ma około 28 metrów, ale wraz z podstawą tworzy 100-metrową konstrukcję. Windą znajdująca się wewnątrz pomnika można wjechać na taras widokowy i u stóp Chrystusa króla podziwiać Lizbonę, Tag i Ocean Atlantycki.

Pomnik Odkrywców (Padrão dos Descobrimentos) to atrakcja raczej dla starszych dzieci, a przynajmniej nasze panny nie wyraziły jeszcze zainteresowania historią odkryć geograficznych. 52-metrowy pomnik w obecnym kształcie odsłonięty został w 1960 roku, w 500 rocznicę śmierci księcia Henryka Żeglarza. Ma kształt żaglowca i przedstawia ważne postaci z okresu wielkich odkryć geograficznych – żeglarzy, naukowców, misjonarzy. Znajdują się tu figury m.in. Henryka Żeglarza, Vasco da Gamy, Ferdynanda Magellana i Bartolomeu Diasa. Na szczycie karaweli znajduje się taras widokowy. Przed pomnikiem znajduje się piękna marmurowa mozaika przedstawiająca mapę i trasy portugalskich odkrywców. Mozaika ma 50 metrów średnicy i została podarowana Portugalczykom w 1960 roku przez RPA.

Dalej docieramy do Torre de Belém (Wieży Belem), militarnej budowli z początku XVI wieku, zbudowanej w stylu manuelińskim. W czasach wielkich odkryć geograficznych strzegła portu i była punktem orientacyjnym dla żeglarzy. Przed trzęsieniem ziemi z 1755 roku wieża znajdowała się na środku rzeki, później przeniesiono ją na brzeg, w obecne miejsce. W 1983 r. została wpisana na Listę światowego dziedzictwa UNESCO, a w 2007 została wybrana jednym z Siedmiu Cudów Portugalii.

Przed wieżą znajduje się park, który okazał się największą atrakcją Belém dla dziewczyn – miały wybieg i mogły się zmoczyć w zraszaczach :) Wstęp do wieży jest płatny, a przed wejściem rozciąga się dość długa i nieszybka kolejka. Najpierw wchodzi się na taras bastionu, następnie, aby wejść do przylegającej do niego wieży trzeba kolejny raz odstać swoje. My, po 45 minutach w pełnym słońcu, kiedy kolejka nie przesunęła się ani o osobę, zrezygnowaliśmy z dalszego zwiedzania. My już tam byliśmy, a dzieci w upale zaczęły dostawać świra. Kolejny raz naszła mnie refleksja, że 11 lat temu Portugalię zwiedzało się łatwiej. Mimo, że też byliśmy w sezonie turystycznym (raz w czerwcu, drugi raz we wrześniu) okolica była dosłownie pusta i nie było tu najmniejszych kolejek. Ale trudno się dziwić, że mając tyle do zaoferowania Portugalia stała się popularna, modna i turystyczna.

Nie zwiedzaliśmy pozostałych atrakcji Belém, myśle, że przyjdzie na to czas jak dzieci będą starsze i bardziej docenią miejsca, w które je zabieramy.

A teraz parę słów o dojeździe do Belém. I znów wspomnienie sprzed 10 lat, kiedy dojechaliśmy tutaj zupełnie pustym tramwajem. Teraz sama podróż trwała wieki. Ruszaliśmy z okolicy dworca Cais do Sodré, z przystanku przy Avenida de 24 Julho w pobliżu dolnej stacji Elevador da Bica. Stąd odjeżdża tramwaj nr 15, który do Belem pokonuje aż kilkanaście przystanków. Teoretycznie – bardzo proste. W rzeczywistości musieliśmy przepuścić 2 tramwaje, które jeżdżą co ok. 20 minut, ponieważ były tak wypełnione ludźmi, że nie daliśmy rady wejść do środka. Ostatecznie przespacerowaliśmy się na wcześniejszy przystanek, dzięki czemu udało nam się wcisnąć do trzeciego tramwaju. Podróż dłużyła nam się w nieskończoność. Przywykliśmy do różnych trudów podróży i nie należymy do narzekaczy, ale wyjątkowo źle wspominamy tę trasę. Może byliśmy wkurzeni, że zmarnowaliśmy tyle czasu w oczekiwaniu na tramwaj (godzinę), na to nałożyły się znudzone i marudzące dziewczyny, upał, ścisk i brak klimatyzacji w tramwaju. 

Do Belém można również dojechać pociągiem jadącym do nadmorskiego Cascais, także z dworca Cais do Sodré. To dobra opcja, ale nie mogliśmy z niej skorzystać, bo nasz bilet nie obejmował pociągów. Inną opcją jest podróż autobusem – ale każde połączenie z Cais do Sodré, które nam pokazywało Google Maps było z przesiadkami.

Powrót z Belém był przyjemniejszy, tramwaj luźniejszy, ale też nie obyło się bez przygód ;) Na trasie tramwaju zdarzył się wypadek samochodowy, który zablokował tory, musieliśmy więc wysiąść i spory kawałek pokonać pieszo. Piękne Belém, ale jakoś los nam tym razem nie sprzyjał.

Przez te przygody nie zdążyliśmy zobaczyć tego dnia wszystkiego co zaplanowaliśmy. Ale nie zepsuło nam to pobytu w Lizbonie, obyśmy mieli tylko takie problemy w życiu ;)

Tramwaj 28

Tramwaj 28 to chyba najsłynniejsza linia w Lizbonie. Uruchomiona została ponad 100 lat temu, w 1914 roku. Podróż rozpoczyna się na placu Martim Moniz, następnie trasa tramwaju przebiega przez dzielnice Graça, Alfama, Baixa, Chiado, do dzielnicy Prazeres, lub do Estreli, w zależności od kursu. Długość trasy to 7 km, a podróż trwa ok. 40 minut. Tramwaje jeżdżą dość często, od 9 do 15 minut, w zależności od pory dnia i dnia tygodnia.

Drewniane żółte wagoniki mieszczą teoretycznie 66 osób, ale w praktyce bywa w nich taki ścisk, że z pewnością dadzą radę pomieścić więcej ;) Teoretyczny jest też kolor tramwaju, który historycznie był żółty, w tym roku każdy który widzieliśmy był oklejony wielobarwnymi reklamami. Żółta charakterystyczna barwa widoczna jest tylko w dole wagonika, pod reklamami.

Bilety można kupić u motorniczego, ale wtedy są droższe i kosztują 2,90 € za przejazd. Lepszą opcją jest zakup karty z biletem 24-godzinnym w cenie 6,15 €, wówczas możemy podróżować przez dobę wszystkimi tramwajami, autobusami, metrem i windami. Więcej o komunikacji w Lizbonie i cenach biletów pisałam tutaj: https://www.podrozezesmakiem.com/2-dni-w-lizbonie-z-dziecmi/.

Ponieważ mieszkaliśmy na placu Martim Moniz, gdzie tramwaj zaczyna kurs, nie mieliśmy problemu z dostaniem się do środka. Choć za pierwszym razem stała dość długa kolejka i wsiedliśmy dopiero do kolejnego tramwaju. Ale nie czekaliśmy długo, do tego dzieciom udało się zająć miejsca siedzące, więc wszyscy byli zadowoleni. Najbardziej malowniczy jest przejazd tramwaju przez strome i wąskie uliczki Alfamy. Po drodze można wysiąść, zwiedzić okolice i wsiąść w kolejny tramwaj, można też pokonać całą trasę jednym tramwajem. Tramwaj jedzie na tyle wolno, że wiele miejsc można zobaczyć i sfotografować bez wysiadania. Jednak ja polecam robienie sobie przystanków w najciekawszych miejscach po drodze.

Aktualny rozkład jazdy tramwaju 28 można znaleźć na stronie przewoźnika Carris: http://www.carris.pt/en/tram/28e/ascendente/.

Elevador de Santa Justa

Elevador de Santa Justa to jedna z czterech zabytkowych wind w Lizbonie. I jedyna pionowa. 45-metorwa konstrukcja wykonana w stylu neogotyckim została zaprojektowana przez portugalskiego inżyniera Raoula Mesniera se Ponsard, ucznia Gustawa Eiffla. Stąd zapewne jej podobieństwo do Wieży Eiffle’a. Łączy ona dzielnicę Baixa z położonym na wzgórzu Placu Carmo (Largo do Carmo) w dzielnicy Chiado.

Winda, po 2 latach budowy, została uruchomiona 10 lipca 1902 roku i początkowo była napędzana parą wodną. Od 1907 roku stała się windą elektryczną. 

Do góry wyjeżdża się 2 drewnianymi windami, każda z nich może pomieścić 29 osób. Tu znajduje się niższy, bezpłatny taras widokowy. Wyżej położony jest kolejny taras, na który prowadzą wąskie, kręte schody. Wejście na niego kosztuje 1,50 € i nie obowiązują tu bilety komunikacji miejskiej. Rozciąga się stąd przepiękny widok – na Zamek Św. Jerzego, katedrę Sé, Alfamę, plac Rossio i Baixę, na rzekę Tag. 

Z windy można skorzystać codziennie w godzinach od 7.00 do 23.00 w miesiącach letnich (marzec – październik), zimą zaś od 7.00 do 21.00 (listopad – luty). Bilet można nabyć u kierowcy (motorniczego?) w cenie 5,15 € za przejazd w obie strony plus wstęp na górny taras widokowy. Obowiązują tu także bilety na komunikację miejską (np. 24-godzinny za 6,15 €), wówczas nie kupujemy dodatkowego biletu na windę. W tej sytuacji jedynie wstęp na taras widokowy jest dodatkowo płatny – 1,50 €. 

Na niższy, darmowy taras można się dostać bez kolejki i bez opłat od strony Largo do Carmo :) Jest to dobra opcja w przypadku gdy do windy ustawia się długa kolejka, zapowiadająca godzinne lub dłuższe stanie. Jeśli jednak kolejka nie jest długa lub możemy sobie pozwolić na czekanie, zdecydowanie polecam przejazd windą. Choć przejażdżka nie jest długa, trwa tylko ok. 30 sekund.

Aktualne informacje o cenach i godzinach wstępu znaleźć można na stronie przewoźnika Carris: http://www.carris.pt/en/elevators/.

Elevador da Bica

To moja ulubiona winda w Lizbonie. Łączy Bairro Alto z Cais do Sodré w dzielnicy Ribeira. Górny przystanek znajduje się na Largo do Calhariz (przy trasie tramwaju 28), dolny przy Rua de São Paulo (niedaleko dworca Cais do Sodré). Widok z górnej stacji jest niezwykle malowniczy i fotogeniczny – wagoniki przemierzają stromą, wąską uliczkę, po której spacerują ludzie, w dole rozpościera się Tag. Wagoniki windy w połowie trasy mijają się – jak na Gubałówce ;) Dolna stacja mieści się w kamienicy, której wnętrze wyłożone jest tradycyjnymi portugalskimi azulejos. 

Elevador da Bica, podobnie jak de Santa Justa, zaprojektował Raoul Mesnier du Ponsard. Uruchomiona została 28 czerwca 1892 roku, przez 4 lata napędzana była systemem wodnym, od 1896 roku parowym. W 1912 roku zaczęto ją elektryfikować, proces ten zakończono w latach 1914-1916, jednak pod koniec prac winda runęła w dół niszcząc zupełnie dolna stację. Po wypadku winda nie działa przez kilka kolejnych lat.

Trasa windy to 245 metrów. Jednorazowo może przewieźć 23 osoby. Godziny otwarcia windy to 7.00 – 21.00 od poniedziałku do soboty i od 9.00 do 21.00 w niedziela i święta państwowe. Obowiązują tu bilety komunikacji miejskiej. Jeśli chcemy kupić bilet u motorniczego zapłacimy 3,60 € za przejazd w obie strony. 

Aktualne informacje o cenach i godzinach otwarcia można znaleźć tutaj: http://www.carris.pt/en/elevators/.

Ponte Vasco da Gama

Może nie jest to miejsce wymieniane w przewodnikach jako must see w Lizbonie, ale nie mogę o nim nie wspomnieć, bo niesamowicie kręci mnie jest wielkość, długość i rozmach budowy. Właściwie to on nawet nie leży w samej Lizbonie, łączy bowiem podlizbońską miejscowość Sacavém z Montijo po drugiej stronie Tagu. 

Most Vaso da Gama to najdłuższy most w Europie, przy którego budowie konieczne uwzględnienie krzywizny ziemi. Ma 17,2 km długości, biegnie przez niego 6-pasmowa autostrada A2. Wyjazd mostem z Lizbony na południe jest bezpłatny, za wjazd do miasta pobierana jest opłata na końcowych bramkach w wysokości 2,65 €.

Decyzję o budowie mostu podjęto w 1991 roku. Miał on odciążyć ruch na Moście 25 Kwietnia, jedynej dotychczasowej drodze łączącej Lizbonę z południem kraju i autostradami. Budowa trwała od 1995 do 1998 roku, zaangażowano w nią w niej 3300 robotników. Most otwarto dla ruchu samochodowego 29 marca 1998 roku, w 500 rocznicę odkrycia drogi morskiej z Europy do Indii przez Vasco da Gamę. W tym czasie w Lizbonie odbywały się Międzynarodowe targi Expo’98. 

Trwałość mostu jest przewidziana na 120 lat, a jego odporność obliczona jest na wiatr o sile 250 km/h oraz trzęsienie ziemi 4,5-krotnie silniejsze niż to, które nawiedziło Lizbonę w 1755 roku.

Alfama

To najstarsza dzielnica Lizbony, zbudowana na skalistym stoku nad Tagiem. Jej nazwa pochodzi z języka arabskiego – al-ḥamma znaczy źródło, łaźnie. Do połowy XII wieku, pod panowaniem Maurów, była centrum miasta. Kiedy władzę przejęli chrześcijanie ludność powoli zaczęła się przeprowadzać w inne rejony miasta, a Alfamę zamieszkiwali głównie rybacy. Podczas wielkiego trzęsienia ziemi w 1755 roku, które zrujnowało Lizbonę, to właśnie Alfama przetrwała niemal bez szwanku. 

Zabudowa mauretańska Alfamy nie przetrwała jednak do dziś, pozostały jedynie fragmenty najstarszych murów i ówczesny plan ulic. Najważniejsze zabytki dzielnicy mieszczą się na jej obrzeżach. Są to to pochodzący z czasów mauretańskich Zamek św. Jerzego (Castelo de São Jorge), katedra Sé (Sé de Lisboa), kościół św. Antoniego z XII w. (Igreja de Santo António) i kościół św. Michała (Igreja de São Miguel).

To tu w XIX wieku narodziło się fado – portugalski melancholijny gatunek muzyczny. Fado oznacza po portugalsku los, przeznaczenie. Pieśni fado wykonywane są przez jednego wokalistę, któremu towarzyszą dwie gitary. 

Charakterystyczne ulice Alfamy są wąskie, kręte i strome, brukowane nierówną kostką, często przechodzą w schody. Nie polecam tu spaceru na obcasach :) Przez Alfamę można przejechać tramwajem 28, ale to tylko namiastka tego co można tu zobaczyć. Jeśli tylko czas na to pozwala warto wysiąść po drodze i odwiedzić chociaż część polecanych w przewodnikach miejsc.

My dokładne zwiedzanie zabytków Alfamy mamy już za sobą, więc nie mieliśmy presji, żeby zobaczyć wszystko raz jeszcze, tym bardziej, że czasu też było niewiele. Inna sprawa, że aby pogodzić potrzeby dziewczynek i Antka musieliśmy z czegoś zrezygnować. Jeden raz przejechaliśmy przez Alfamę tramwajem, drugi raz zrobiliśmy sobie krótki spacer w okolicy punktu widokowego Miradouro das Portas do Sol. Stąd rozpościera się pocztówkowy, wspaniały widokiem na czerwone dachy Alfamy, klasztor Św. Wincentego, kopułę Panteonu Narodowego (Panteão Nacional) i rzekę Tag. Stamtąd zeszliśmy stromymi uliczkami i schodami prosto na plac Martim Moniz, gdzie pożegnaliśmy Lizbonę i ruszyliśmy na lotnisko.